Hipermetropi

Hipermetropi; akomodasyon yapmayan bir gözde sonsuzdan optik eksene paralel olarak gelen ışık ışınlarının retina düzleminin arkasında odaklaşmasıdır.

Çok yüksek olmayan hipermetropilerde retina arkasındaki görüntü akomodasyon (uyum) ile retina düzlemine getirilerek netleştirilebilir. Bu nedenle akomodasyonun güçlü olduğu genç yaşlarda hipermetropi bulgu vermeyebilir.

Hipermetropi Türleri

Hipermetropi çeşitli başlıklar altında incelenebilir.

Eksenel Hipermetropi:
En sık görülen tiptir. Gözün ön arka uzunluğunun normalden kısa olmasına bağlıdır. Yenidoğanda genellikle hipermetropi bulunmasının da nedeni budur.

Eğim (Kurvatür) Hipermetropisi:
Gözün kırıcı ortamları olan kornea ve lensin yüzey değişikliklerine bağlıdır. Ön kamaranın normalden daha derin olması da aynı şekilde etki edebilir.

İndis Hipermetropisi:
Lensin kırılma indisindeki değişikliklere bağlı olarak gelişen hipermetropidir. Yaşlılık ve diabet ile ilgili olarak gelişebilir.
Hipermetropi; basit ve patolojik hipermetropi olarak da incelenebilir.

Basit Hipermetropi:
Gözün optik sistemini oluşturan komponentlerden çoğu normal olduğu halde, yukarıdaki nedenlerden birine bağlı olarak ortaya çıkan hipermetropidir.

Aşağıdaki şekilde tipleri olabilir;

Latent (gizli) Hipermetropi:
Akomodasyon gücü ile düzeltilebilen hipermetropi miktarıdır. Sadece latent hipermetropisi olanlarda akomodasyon bu durumu düzelttiği için konveks merceklere gerek kalmadan net görme sağlanır. Hatta konveks mercekler görmeyi bulandırabilir.

Sikloplejik refraksiyon ile ölçülen toplam hipermetropiden, manifest (belirgin) hipermetropinin çıkarılması ile bulunur.
Manifest (belirgin) Hipermetropi:
İki ayrı tipi vardır:

Manifest Fakültatif Hipermetropi: Akomodasyon gücü, düzeltici mercekler veya her ikisi ile düzeltilebilen hipermetropi miktarıdır.
Manifest Absolü Hipermetropi: Akomodasyon ile düzeltilemeyen hipermetropidir.
Total Hipermetropi: Latent ve manifest hipermetropinin toplamıdır. Sikloplejik refraksiyon ile belirlenir.

Patolojik Hipermetropi:
Nadir görülür. Göz küresinin bir deformasyonu sonucu oluşur. Bu deformasyon genelde ön arka uzunluğun kısalmasına, bazen de kornea'nın düzleşmesine neden olur. Ön arka uzunlukta 1 mm'lik kısalma 3 D hipermetropiye neden olur.

Bir gelişim anomalisi olan mikroftalmide (küçük göz) gözler genellikle hipermetropiktir. Orbital tümörler veya psödotümörler, arka kutupta yer alan göz içi tümörleri, papilla ödemi, retina dekolmanı ön arka uzunluğu kısaltarak hipermetropiye yol açabilir.

Akomodasyon felci latent hipermetropiyi manifest hale geçirir ve şu durumlarda görülür;

Konjenital (doğumsal) defektler
Sikloplejik ilaçlar
Siliyer cisim iltihabı
Siliyer cisim atrofisi
Travma
İlaçlar
İnfeksiyöz nedenler
Zehirlenmeler
Gebelik sonrası, emzirme dönemi

Hipermetropiden bahsederken özel bir durum olan afakiden de söz etmekte yarar vardır. Gözün kendi merceği olmaması durumuna afaki, böyle bir göze afak göz denir. Bu durum genellikle katarakt cerrahisi ile gelişir.

Konjenital veya travmatik olgular da vardır. Gözde lensin olmaması ile gözün toplam kırma gücü azalır ve hasta genellikle (+ 10.00) ila (+12.00) D hipermetrop hale gelir. Afakide akomodasyon yapılamaz ve teorik olarak hasta görmek istediği her mesafe için ayrı gözlük kullanmak zorundadır.

Yalancı afaki (psödo afaki) terimi ise katarakt ameliyatı yapılıp, göz içine suni lens konması durumuna denir.

Eğer akomodasyon gücü manifest hipermetropiden büyükse kişi hipermetropiyi tolere edebilir ve gözlüksüz uzak görme normaldir. Ancak yakın görme genellikle sıkıntılıdır. Yaşla akomodasyon gücü giderek azaldığı için manifest hipermetropi giderek uzak görmenin de azalmasına yol açar.

Hipermetropik gözlerin ön arka uzunluğu genellikle kısadır. Lens ise orantısal olarak büyüktür ve bu durumda ön kamara daha sığ olup bu gözler açı kapanması glokomuna daha eğimlidirler.

Hipermetrop kişilerin göz dibi muayenelerindeki en önemli özelliği yalancı optik disk kabarıklığı görünümüdür. Bu durum tek taraflı olgularda optik disk iltihabı ile, iki taraflı olgularda optik disk ödemi ile karışabilir.

Hipermetropi Bulguları:
Hipermetrop kişilerin akomodasyonla düzeltemedikleri veya devamlı akomodasyon yaparak düzelttikleri kusurları sebebiyle çeşitli yakınmaları olur.

Bu belirtiler;
Alın bölgesinde baş ağrıları:
Uzun süreli yakın bakışta ve günün ilerleyen saatlerinde olur.

Göz ağrısı:
Akomodasyonun daha yoğun olmasına bağlı olarak yakın çalışma durumlarında daha çabuk gelişir.
Uzak görmede bulanıklık:
Düşük diyoptrili hipermetropide akomodasyonla uzak görme normal olabilir. Akomodasyonun hipermetropiyi düzeltemediği durumda uzak görmede bozuktur.

Presbiyopinin daha erken yaşta başlaması

Işığa aşırı duyarlılık:
Renkli camlar vermeye gerek yoktur, hipermetropinin düzeltilmesi ile bu durum da düzelir.

Aralıklı olarak görmenin aniden bulanıklaşması:
Akomodasyonun sürekli yapılmasına bağlıdır. Bu durumda yalancı miyopi oluşur.

Gözde çaprazlaşma hissi:
Gözlerde gizli içe kayması olan hastalarda aşırı akomodasyon olmasına bağlıdır. Akomodasyon-konverjans refleksi hastanın gözlerinde çaprazlaşma hissi duymasına neden olur.